Ngày nay, nhiều người phải đối mặt với những vấn đề khó chịu do bệnh tụt lợi chân răng gây ra. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoại hình của hàm răng, tạo ra những khó khăn trong việc ăn uống mà còn mang theo nguy cơ lớn về mất răng, một vấn đề đe dọa sức khỏe rất nghiêm trọng. Vậy bệnh tụt lợi chân răng là gì? Làm thế nào để điều trị hiệu quả?
Tụt lợi là gì?
Bệnh tụt lợi chân răng là một trong những vấn đề về nướu có thể dẫn đến mất răng hàng loạt, tuy nhiên, nhiều người thường xem thường và ít quan tâm đến tình trạng này. Thường chỉ khi bệnh trở nên nặng nề, chúng ta mới nghĩ đến việc điều trị, tuy nhiên, khi đó khả năng hồi phục giảm đi đáng kể so với việc thực hiện điều trị ngay từ khi bệnh xuất hiện.
Tụt lợi chân răng xảy ra khi mô lợi xung quanh răng mòn mất, làm giảm chiều cao của lợi, phần xi măng giữa lợi và chân răng bị hạ thấp, tạo ra bề mặt chân răng trở nên tiếp xúc với môi trường ngoại vi. Khi lợi bị tụt, chân răng có vẻ dài ra nhưng thực tế là do lợi bị mất mát.
Bệnh nhân thường trải qua cảm giác ê buốt khi ăn nhai, gây khó chịu. Thức ăn dễ bám vào kẽ chân răng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, từ đó có thể lan ra các răng lân cận và tiềm ẩn nguy cơ mất răng.
Ngoài ra, khi cổ răng và hân răng không được bảo vệ bởi nướu, chúng dễ bị mài mòn do tác động của axit trong thức ăn và cả của bàn chải khi đánh răng. Điều này làm gia tăng rủi ro về các vấn đề răng miệng.
Những hậu quả của tụt lợi chân răng
Khi không phát hiện và áp dụng biện pháp điều trị kịp thời cho bệnh tụt lợi chân răng, có thể gây ra nhiều hậu quả ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe, bao gồm:
- Mất Thẩm Mỹ: Răng bị tụt lợi sẽ trở nên dài hơn so với các răng còn lại, điều này thường đi kèm với kẽ răng mở rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho thức ăn bám vào. Hàm răng trở nên không đồng đều, làm mất đi sự đều mực và thẩm mỹ của nụ cười. Tình trạng này có thể khiến bệnh nhân cảm thấy tự ti và e ngại khi giao tiếp với người khác.
- Nguy Cơ Mất Răng Cao: Nếu tình trạng tụt lợi không được khắc phục sớm, có thể dẫn đến tổn thương nặng nề của cấu trúc xương và mô lợi xung quanh răng. Khi cấu trúc xương không còn đủ sức hỗ trợ, nguy cơ mất răng tăng lên đáng kể.
- Răng Nhạy Cảm: Tụt lợi làm cho ngà răng lộ ra, làm tăng cảm giác nhạy cảm, đặc biệt khi tiếp xúc với thức ăn nóng, lạnh, chua, hay khi chải răng. Bệnh nhân có thể trải qua cảm giác ê buốt và khó chịu trong các tình huống này.
- Nguy Cơ Bệnh Lý Răng Miệng: Tụt lợi làm cho chân răng trở nên nhạy cảm với vi khuẩn, tăng khả năng bị tổn thương. Nó có thể dẫn đến các vấn đề như sâu răng, viêm tủy răng và có thể nghiêm trọng hơn là tiêu xương ổ răng, một tình trạng đe dọa đến sức khỏe nói chung.
Vì vậy, việc chăm sóc và điều trị bệnh tụt lợi chân răng ngay từ những dấu hiệu ban đầu là quan trọng để tránh những hậu quả nghiêm trọng sau này.
Dấu hiệu khi bị tụt lợi chân răng
Bệnh nhân mắc phải tình trạng tụt lợi chân răng thường thể hiện các triệu chứng như sau:
- Chảy Máu Nướu: Vùng chân răng có thể chảy máu một cách dễ dàng, đặc biệt là khi sử dụng chỉ nha khoa, chải răng, hoặc thậm chí là khi áp dụng áp lực nhẹ từ tay. Sự nhạy cảm này có thể là dấu hiệu của việc mô lợi không còn bám chặt vào chân răng.
- Thân Răng Dài Hơn: Răng thường trở nên dài hơn so với trạng thái bình thường, và nướu răng có thể co lại, rút lui khỏi chân răng. Điều này tạo ra một sự chênh lệch không đều giữa chiều dài của răng, làm mất đi sự đồng đều trong hàng răng.
- Sưng Nướu và Đau Nhức: Lợi xung quanh răng bị tụt lợi thường có biểu hiện sưng lên, có màu đỏ thẫm, và gây ra đau nhức. Cảm giác không thoải mái này có thể là dấu hiệu của việc viêm nhiễm và tổn thương mô lợi.
- Yếu Đi và Lung Lay: Răng có thể trở nên yếu và lung lay do mất mát cấu trúc hỗ trợ từ mô lợi. Điều này có thể làm tăng nguy cơ gãy răng và gây ra các vấn đề nghiêm trọng khác về sức khỏe răng.
- Hôi Thở Khó Chịu: Hơi thở có mùi khá khó chịu, đặc biệt là vào buổi sáng khi bệnh nhân mới thức dậy. Điều này có thể liên quan đến việc mô lợi không còn che chắn được đầy đủ chân răng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn gây mùi hôi.
- Răng Ê Buốt và Nhạy Cảm: Răng có thể trở nên ê buốt và nhạy cảm hơn khi tiếp xúc với thức ăn nóng, lạnh, chua, hay khi chải răng. Sự mất mát mô lợi gây ra sự nhạy cảm này và làm tăng rủi ro của các vấn đề răng khác.
Nguyên nhân tụt lợi hở chân răng
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng tụt lợi chân răng, bao gồm:
- Viêm Quanh Răng:
- Không định kỳ lấy vôi răng tại nha khoa dẫn đến tích tụ vôi răng, gây viêm nướu, viêm nha chu, và hủy hoại mô nướu và cấu trúc hỗ trợ răng. Điều này có thể dẫn đến nướu răng tụt xuống, làm răng lung lay và gây mất răng sớm.
- Cấu Trúc Răng:
- Lớp xương bao bọc ổ răng mỏng yếu có thể dễ bị tổn thương, dẫn đến tình trạng tụt lợi. Hàm răng mọc lệch và khớp cắn không đúng cũng có thể là nguyên nhân.
- Đánh Răng Sai Cách:
- Đánh răng với áp lực mạnh và bàn chải cứng có thể mài mòn mô lợi, làm lộ chân răng khiến răng trở nên dễ bị tụt lợi.
- Vệ Sinh Răng Miệng Kém:
- Đánh răng lười biếng hoặc không hiệu quả dẫn đến tích tụ vi khuẩn, tạo điều kiện cho sự phát triển của cao răng, gây tụt lợi.
- Mất Răng:
- Mất răng lâu ngày nếu không được khắc phục có thể làm giảm xương hàm, khiến răng còn lại mọc ngã về vị trí răng mất, gây tụt lợi.
- Yếu Tố Di Truyền:
- Nguyên nhân có thể do yếu tố di truyền, khi cha mẹ mắc bệnh có thể truyền sang cho thế hệ sau.
- Viêm Nướu – Nha Chu:
- Nguyên nhân phổ biến nhất, gây sưng nướu, làm mềm mô nướu, và tạo điều kiện cho sự xuất hiện của ổ mủ ở chân răng, áp xe, dẫn đến tụt lợi.
Cách chữa tụt lợi chân răng theo từng mức độ
Tùy thuộc vào mức độ tụt nướu, bác sĩ sẽ đề xuất các phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. Dưới đây là một số giải pháp theo từng mức độ:
1. Răng tụt lợi dạng nhẹ, không kèm ê buốt:
- Thay đổi cách đánh răng, chải răng nhẹ nhàng theo chiều dọc để loại bỏ mảng bám mà không gây mòn chân răng.
- Sử dụng nước súc miệng chứa chất chống khuẩn giảm ê buốt và mòn chân răng.
- Sử dụng chỉ nha khoa thay vì tăm xỉa răng để tránh làm mòn kẽ răng.
- Cạo vôi răng dưới nướu tại nha khoa để loại bỏ vi khuẩn và phục hồi mô nha chu.
- Hàn trám răng hoặc bọc răng sứ để che phủ phần mòn khuyết và lộ chân răng.
2. Bệnh tụt lợi răng nặng, có kèm theo các biểu hiện khó chịu:
- Xác định nguyên nhân gây tụt lợi và lựa chọn phương án điều trị phù hợp như ghép vạt lợi để phục hồi phần lợi che phủ chân răng.
- Ghép tổ chức liên kết dưới biểu mô.
- Đánh giá và áp dụng các giải pháp che phủ chân răng tùy thuộc vào mức độ tụt lợi, cấu trúc răng, số lượng răng, và vị trí tụt lợi.
- Trong trường hợp tụt lợi do mất răng lâu ngày gây tiêu xương, bác sĩ có thể đề xuất ghép xương và cấy ghép Implant để phục hình lại răng đã mất trước khi xem xét ghép vạt lợi.
Mỗi phương pháp điều trị được đề xuất dựa trên đánh giá cụ thể của từng trường hợp, và quyết định cuối cùng nên được thảo luận và xác định bởi bác sĩ nha khoa dựa trên tình trạng răng miệng cụ thể của bệnh nhân.
Cách phòng ngừa hiện tượng tụt lợi chân răng
Để ngăn ngừa nguy cơ tụt lợi chân răng, quan trọng nhất là thực hiện các biện pháp sau đây:
- Chăm sóc răng miệng kỹ lưỡng:
- Vệ sinh răng đúng cách bằng cách sử dụng chỉ nha khoa ít nhất 2 lần/ngày.
- Ưu tiên bàn chải đánh răng có đầu lông tròn và mềm mượt, nên thay mới sau 2-3 tháng sử dụng.
- Có thể sử dụng nước ấm để chải răng, thao tác chải răng cần nhẹ nhàng để tránh tổn thương vùng nướu và mô mềm.
- Sử dụng nước muối sinh lý hoặc dung dịch súc miệng để làm sạch sâu các mảng bám còn tồn đọng trong khoang miệng.
- Từ bỏ các thói quen xấu:
- Hạn chế hoặc cai bỏ hoàn toàn thói quen hút thuốc.
- Tránh cắn siết hoặc nghiến răng, vì thói quen này có thể gây tổn thương cho răng và nướu.
- Giảm tiêu thụ thực phẩm và đồ uống có thể gây hại cho răng như thức uống có ga, thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh, và các loại thức ăn ngọt.
- Khám răng định kỳ:
- Thăm nha khoa định kỳ mỗi 6 tháng để kiểm tra và thăm khám răng miệng.
- Nếu phát hiện vấn đề bệnh lý, bác sĩ sẽ đưa ra giải pháp điều trị kịp thời để ngăn chặn sự phát triển của bệnh.
- Cạo vôi răng định kỳ giúp răng sạch khỏe hơn, đặc biệt là phòng ngừa các bệnh lý răng nướu.
Đối với mọi thắc mắc về bệnh tụt lợi chân răng hoặc nhu cầu đặt lịch khám chữa bệnh, hãy liên hệ ngay Nha Khoa Việt Đức 6 để được bác sĩ khám và tư vấn MIỄN PHÍ.